پوشه کار در ارزشیابی کیفی (توصیفی )
ابزار های ارزشیابی توصیفی
1- پوشه کار( کارنما) .2-آزمون ها ( عملکردی – مداد کاغذی و ...) .3- مشاهده (فهرست وارسی – مقیاس درجه بندی ،واقعه نگاری ) .4- تکالیف درسی . 5- درس پژوهی .6- پروژه .
پوشه کار
یکی از این شیوه های نوین ، روش پوشه کار ( كار پوشه ،کار نما ،سنجش پرونده ای ، پوشه عملکرد ) است .«پوشه کار» شاه ابزار ارزش یابی کیفی – توصیفی است که هویت دانش آموزان را در همه ی ابعاد شخصیتی با هدف و سازمان منظمی در خود نگهداری می نماید. مفهوم پوشه کار (پورت فوليو)، از لحاظ تاريخي عبارت بوده است از كيف چرمي كه نقاشان، هنرمندان، موزيسين‌ها، فيلمنامه‌‌نويس‌ها و ... كه معمولاً با كار عملي سروكار داشته‌اند، نسخه‌هاي پيش‌نويس و يا نهايي اثر هنري خود را در آن قرار داده و با خود حمل مي‌كرده‌اند. اما مفهوم پوشه کار در تعليم و تربيت، عبارت است از: مجموعه‌ای از آثار دانش‌آموز که در طي جريان يادگيري و فرايند تدريس و در طول زمان، به‌تدريج از طريق همكاري مشترك دانش‌آموز، معلم و گاهي ساير همكلاسي‌هاي دانش‌آموز، شكل مي‌گيرد و تكميل مي‌شود.
تعریف پوشه کار ( کارنما)
مجموعه‌اي از نمونه كارهاي دانش آموزان كه در جریان یاددهی – یادگیری هدفمند جمع آوري گشته ، آگاهانه انتخاب گردیده و منظم سازماندهي شده و بيانگر ميزان تلاش، پيشرفت و موفقيت دانش آموزان است و همچون آلبومی ، تصاویرِ گوناگون ودرمسیر رشدِ دانستن ، توانستن و بکاربستنِ دانش آموزان را ، در مراحل مختلف فرآیند یاددهی – یادگیری ، به نمایش و قضاوت می گذارد.
ضرورت استفاده از پوشه کار
فرایندها و فراورده های یادگیری غیر شناختی دانش آموزان با روش های معمول ،قابل اندازه گیری نیستند. بنابراین روش پوشه کار ،یکی از شیوه های قابل استفاده در این زمینه می باشد. _به دانش آموز امكان مي دهد تا شاهد رشد و پيشرفت خود باشد. _فرصت شناخت و اصلاح اشتباهات را به دانش آموز مي دهد. _به دانش آموز فرصت مي دهد بين آموخته هاي قبلي و جديد خود ارتباط برقرار كند. و خود ارزشيابي را در دانش آموز تقویت نماید. _ابزاري براي تعامل با همكلاسي ها، معلمان و والدين است. _دانش آموز از طريق ارائه پوشه كار فرصت پيدا مي كند تا ميزان توانايي ها و دانش خود را مستند سازد._به معلم امكان مي دهد تا با مرور پوشه كار دانش آموز ، قابليت هاي وي را به درستي شناسايي و براي آموزش وي، برنامه ريزي نموده و با اطمينان بيش تر و بر اساس دلايل مستند در مورد او قضاوت كند. _ به والدين امكان مي دهد تا در جريان روند آموزش فرزندشان قرار گيرند، نقاط قوت و ضعف او را بشناسند و نقش مثبت، سازنده و فعالي در هدايت تحصيلي او داشته باشند._ زماني كه قرار است دانش آموز بخشي از كارهاي خود را براي نگهداري در پوشه انتخاب كند، اين عمل به وي فرصت تمرين براي تصميم گيري هاي آگاهانه و قضاوت مسؤولانه مي دهد. _ شادی انگیز است ،چراکه تهیه پوشه کار نیازمند فعالیت ذهنی و بدنی است .همین اقدام ،زمینه ی شادی ،نشاط و سرزنده بودن دانش آموزان را فراهم می گرداند .
انواع پوشه کار
فراورده‌اي : یعنی پوشه كار بهترين كارها . که براي نشان دادن موفقيت‌های يادگيرنده تنظیم می گردد .
فرايندي : پوشه كاری ست که به منظور معرفي رشد پيشرفت دانش آموز به کار می رود .
فراورده‌اي - فرايندي : در این پوشه کار ، منتخبی از کار های دانش آموز ، (به انتخاب دانش آموز و معلم ) به منظورارائه تصویری از موفقيت‌ها و، رشد و پيشرفت او ، گرد آوری و گلچین می گردد . در واقع این نوع از پوشه کار مد نظر ارزشیابی کیفی توصیفی می باشد .
اجزا و عناصر پوشه کار
مهمترین اجزاء و عناصر پوشه كار عبارتند از: 1- پوشه 2- جلد و مشخصات روي جلد3- فهرست محتوي 4- برگ شرح حال 5- محتوي 6- نمون برگ خود ارزیابی دانش آموز 7- نمون برگ ارزیابی معلم 8- نمون برگ ارزیابی والدین 9- نمون برگ پیشرفت10- نمون برگ ارزیابی مدیر
پوشه
پوشه می تواند به صورت کلاسور ،پَروَندان ( زونکِن )، تلک (طلق )، توليدي دانش‌آموز، كيسه پلاستيكي و…باشد . توصیه می گردد به منظور بایگانی موثر ،دست رسی آسان و زیبایی ظاهری ، یک نوع خاص تهیه یا تولید گردد .
مراحل تهیه پوشه کار
مرحله اول : سازماندهی و برنامه ریزی . مرحله دوم : مرحله جمع آوري و انتخاب شواهد. مرحله سوم : مرحله ارزيابي و ارايه بازخورد .
سازماندهی و برنامه ریزی .
معلم، برای توليد پوشه كاري مفيد و مؤثر در هدايت تلاش ها و پيشرفت هاي دانش آموزان ، فعاليت زير را انجام مي دهد .
1- هدف های هر درس را بیان می نماید . عنوان مثال
درس اول علوم پایه اول يعني درس: « ما و اطراف ما »
اهداف درس : کودکان باید :
از حواس خود در شناسایی محیط اطراف استفاده کنند .
اجسام را از نظر شکل ظاهر ، صدا ، بو ، مزه ، رنگ و ویژگی های ظاهری مقایسه و طبقه بندی کنند .
با عوامل مؤثر در آسیب رساندن به این حواس آشنا شوند .
2- تعیین شواهدی که قرار است در پوشه کار قرار گیرد . این شواهد شامل: آزمون ها، تکالیف ، تولیدات و سایر موارد
3- تهیه نمون برگ های ارزیابی .این نمون برگ ها با توجه به اهداف و ملاک ها توسط معلم تهیه می گردد.
4- با توجه به تعداد دروس ، پوشه کار به بخش ها و لایه های مورد نیاز تقسیم می گردد .
5- توجیه دانش آموزان و اولیاء در خصوص ضرورت و اهمیت و نقش و ظایف آنها در تنظیم پوشه کار .
6- ملاك‌ها و سنجه های مورد انتظار برای هر نمونه كار را به اطلاع دانش آموزان می رساند .
مرحله جمع آوري و انتخاب شواهد.
در مرحله جمع آوري شواهد، معلم با توجه به ملاك‌ها و سنجه هایی که تعیین کرده( در مرحله اول ) آثاری را که نمایانگر کوشش هاو پیشرفت های دانش آموزان در فرایند یادگیری است و بتواند به دانش آموز و اوليا در شناخت عملكرد و روند رشد ، كمك نماید ، با درج تاریخ و دلايل انتخاب ،بر روی شواهد ، انتخاب و نظرات خود را روی هر یک از آن شواهد ،ثبت و سپس در پوشه کار ، نگهداری می نماید .
مرحله ارزيابي و ارايه بازخورد .
در اين مرحله معلم با بررسی شواهد موجود در زمینه هر موضوع درسی در پوشه کار، و پيوند دادن آنها به يكديگر ،پازل پیشرفت دانش آموز را به شكل :
1) موردي : ( به منظور ارائه راه حل و رهنمودهاي کیفی لازم ، به شكل كتبي و شفاهي بعد از انتخاب هرنمونه كار دانش آموز ، در طول سال انجام مي گيرد )
2) ادواری : ( به منظور تعيين وضعيت دانش آموز با اشاره به موفقيت‌ها، نكات مثبت و همچنين كاستي‌ها و ضعف‌هاي يادگيري و جهت اطلاع دانش‌آموز و هم والدين ،حد اقل هر ماه يك بار انجام مي گيرد )
3 ) پاياني (به منظور اظهار نظر كلي در مورد ويژگي‌ها، توانمندي‌ها، ضعف‌هاي احتمالي و … در فرم هایی تحت عنوان فرم پیشرفت و گزارش پيشرفت( کارنامه ) ، در پايان سال تحصيلي انجام مي گيرد ) ترسیم و بازنگری می نماید .
برخی از معیار هایی که معلم در ارزشیابی از پوشه کار
_ پشتکار ، صبر و حوصله در ارائه شواهد ._ تحقق اهداف آموزشی (اهداف پايه- اهداف درس)._ تصحیح اشتباهات._ تلاش در جهت ارائه نمونه کارهای بهتر . _ توانایی استفاده از ابزار ._ توانایی کار گروهی ._ توانایی برقراری ارتباط._ توانایی حل مسئله ._ توانایی طرح مسئله._ خلاقیّت و نوآوری._ دقت در کار ._ سعی در رعایت نظافت ظاهری پوشه ._ کاربرد آموخته ها ._ کنجکاوی و پرسش گری._ و....
چه کسانی ،چه وقت و به چه منظور از پوشه کار . نتایج ارزیابی آن استفاده می کنند ؟
1- دانش آموز 2- معلم 3- دانش آموز _ معلم 4- دانش آموز – دانش آموز5- دانش آموز – گروه 6- دانش آموز – والدين 7- دانش آموز – معلم – والدين 8- مدیر واحد آموزشی .
مشخصات روی جلد هر پوشه کار
نام استان ، منطقه ، مدرسه ، سال تحصیلی و پایه تحصیلی نوشته شود .در شیرازه پوشه کار، نام خانوادگی و نام دانش آموز نوشته شود که این کارجهت نگهداری الفبایی کل پوشه کارها ودسترسی سریع و آسان به آنها در قفسه مربوط،بسیار مهم می باشد . ضمنا در پایه اول علاوه بر اسم دانش آموز با عنایت به اینکه دانش آموز هنوز قادر به خواندن نیست بهتر است عکس او نیز در شیرازه پوشه کار الصاق گردد تا هنگام مشارکت ، با مشکلی روبرو نشود.
محتوای پوشه کار
اين پرسش مهمي است که : "چه موادي را بايد در پوشه کار قرار داد؟" در پاسخ به اين پرسش مهم بايد گفت که يک راه و روش ساده براي تعيين مواد لازم براي قرار دادن در پوشه ي‌کار وجود دارد و آن اين است که به اهداف و نشانه هاي تحقق آنها در هر ماده‌ي درسي مراجعه شود. از بررسي آنها روشن مي شود که چه موادي براي اين ماده درسي بيش‌تر مفيد است که در پوشه‌ي‌کار قرار گيرد. محتوای پوشه کار باید مجموعه ای از نمونه کار های مرتبط ، به هم پیوسته و فرایندی دانش آموز را شامل گردد که علاوه بر بازده عملكرد يادگيري و ... ، نارسايي هاي يادگيري دانش آموز و نحوه ي رفع مشكلات و اصلاحات آنها را نیز نشان دهد .
نمون برگ خود ارزیابی دانش آموز
زمانی که دانش آموز به پوشه کار خود مراجعه می نماید و یا نمونه کارهای خود را در پوشه قرار می دهد، یا با کنترل محتوای پوشه كار ، شواهد ضعیف خود را بهبود می بخشد آگاهانه یا نا آگاهانه به ارزیابی از کارخودمی پردازدوخود ارزیابی را ، که مهارت مهمی برای پیشرفت یادگیری است، فرا می گیرد .
نمون برگ ارزیابی معلم
معلم در اين نمون برگ ،نتيجه ارزشيابي هاي ادواری( ماهانه) از روند پیشرفت دانش آموز را درج مي نمايد .
نمون برگ ارزیابی والدین
از آنجا که ارتباط نزديك، مداوم و مستمر دانش آموز با والدين فرصتی مغتنم به شمار می رود ؛ لذا بایسته است زمینه ای برای هماهنگي و همكاري آگاهانه بين دانش آموز ،معلم و والدين فراهم گردد.پوشه کار یکی از این زمینه هاست که به والدين امكان مي دهد تا از روند آموزش و یادگیری فرزندشان مطلع شوند ، و نقش مثبت، سازنده و فعالي در هدايت تحصيلي او داشته باشند .
نمون برگ پیشرفت تحصیلی
ارزش و اعتبار پوشه کار به سنجش صحیح و علمی آن توسط معلم بستگی دارد که معلم باید با اتخاذ شیوه مناسب ضمن ایجاد شرایط خود ارزیابی برای دانش آموزان و ارزیابی والدین و همچنین با انجام ارزیابی های مرحله ای که از روش تحلیلی و مبتنی بر ملاک ها و نشانگرهای روشن استفاده می کند ، به ارزیابی کلی از پوشه با بهره گیری از تمام مراحل قبلی اقدام نماید.
نکاتی برای مدیریت پوشه کار
ارزش و اعتبار پوشه کار به سنجش صحیح و علمی آن توسط معلم بستگی دارد که معلم باید با اتخاذ شیوه مناسب ضمن ایجاد شرایط خود ارزیابی برای دانش آموزان و ارزیابی والدین و همچنین با انجام ارزیابی های مرحله ای که از روش تحلیلی و مبتنی بر ملاک ها و نشانگرهای روشن استفاده می کند ، به ارزیابی کلی از پوشه با بهره گیری از تمام مراحل قبلی اقدام نماید.
نظرات شما عزیزان:
ارسال توسط دبستان آیت الله غفاری
آخرین مطالب
آمار
وب سایت:
